8 คุณภาพหลักที่ต้องใส่ใจ
ก่อนเลือกซื้ออาหาร
8 คุณภาพหลักที่ต้องใส่ใจก่อนเลือกซื้ออาหาร
ความสะอาด
เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงเนื่องจากอาหารที่เรากินเข้าไปนั้น หากไม่สะอาดอาจนำมาซึ่งอันตรายต่อสุขภาพทั้งในระยะสั้นและระยะยาว เช่นหากมีการปนเปื้อนของยาฆ่าแมลงอาจทำให้เกิดท้องเสียซึ่งอาจรุณแรงได้ หรือหากมีการปนเปื้อนของเชื้อแบคทีเรีย เชื้อราหรือเชื้อไวรัส ก็จะส่งผลต่อระบบทางเดินอาหารหรือทำให้เกิดภูมิแพ้ได้ สำหรับกลุ่มเปราะบางเช่น เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ ผู้ที่มีโรคเรื้อรังยิ่งต้องคำนึงถึงเรื่องของความสะอาดเพราะกลุ่มเหล่านี้หากได้รับเชื้อโรคหรือได้รับสารเคมีที่ปนมากับอาหารจะทำให้เกิดภาวะทางสุขภาพรุณแรงได้มากกว่า ดังนั้นเรื่องของความสะอาดของอาหารจึงสำคัญต้องเลือกดูอาหารที่ผ่านกระบวนการล้างที่สะอาด กระบวนการผลิต การผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อ ทุกขั้นตอนที่สะอาดจนถึงมือของผู้บริโภคเพื่อให้ได้ความมั่นใจในเรื่องความสะอาด
คุณภาพของวัตุดิบที่นำมาใช้
วัตถุดิบที่นำมาใช้ในการปรุงประกอบอาหารนั้นเป็นสิ่งสำคัญ วัตถุดิบที่มีคุณภาพตั้งแต่ที่มาของวัตถุดิบ ความสด สะอาด การเก็บรักษาวัตถุดิบ วัตถุดิบที่ดีก็จะทำให้ได้อาหารที่มีคุณภาพตามมา ในบางครั้งผู้ผลิตอาจไม่ได้คำนึงถึงในจุดนี้วัตถุดิบอาจมีการปนเปื้อนสิ่งแปลกปลอมหรือมีสี กลิ่น รส ที่ผิดไปจากเดิม แต่ด้วยความเสียดายอาจใส่ลงมาปรุงประกอบอาหารซึ่งอาจทำให้คุณภาพ รสชาติ ของอาหารไม่ดีและอาจจะทำให้ผู้บริโภคเกิดอันตรายขึ้น ผู้ผลิตต้องมีการบริหารวัตถุดิบที่จะใช้ในแต่รูปแบบอาหารให้ดีเพื่อที่จะได้มีวัตถุดิบที่ดีและมีคุณภาพมาปรุงประกอบอาหารให้ผู้บริโภค
ได้รับรองมาตรฐานคุณภาพการผลิต
เพื่อให้เกิดความมั่นใจกับผู้บริโภคการที่ผู้ผลิตหรือผู้ประกอบการด้านอาหารมีการรับรองมาตรฐานคุณภาพการผลิต เช่น การมีเครื่องหมาย อย. โดยสํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา (Food and Drug Administration) กระทรวงสาธารณะสุข โดยผลิตภัณฑ์อาหารเหล่านั้นต้องมีคุณภาพมาตรฐานและปลอดภัย ในระดับสากล ระบบคุณภาพในอุตสาหกรรมอาหาร ได้แก่ GMP (Good Manufacturing Practice) โดยกำหนดสุขลักษณะสำคัญ เช่น สถานที่ตั้งและอาคารการผลิต เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณ์ในการผลิต การสุขาภิบาล การขนส่ง การมีข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์และการสร้างความเจ้าใจให้กับผู้บริโภค การบำรุงรักษาและการทำความสะอาด รวมถึงบุคลาการและสุขลักษณะของคนประกอบอาหาร อีกมาตรฐานคือ HACC (Hazard Analysis and Critical Control Point) ควบคุมอันตรายทางชีวภาพหรือจากเชื้อจุลินทรีย์ต่างๆ เชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส ควบคุมอันตรายจากสารเคมี สารปฎิชีวนะ สารเร่งการเจริญเติบโต สารเคมีที่อาจปนเปื้อนมากับอาหาร วัตถุกันเสีย สารเคมีที่อาจปนเปื้อนมากับเครื่องจักรต่างๆ และควบคุมอันตรายจากสิ่งปลอมปนที่อาจปนเปื้อนมาในอาหารเช่น เศษแก้ว โลหะหนัก สี เป็นต้น หากผู้ประกอบการหรือผู้ผลิตอาหารเป็นระดับย่อยหรือระดับกลางอาจยังไม่มีมาตรฐานเป็นของตัวเองแต่ในการใช้วัตถุดิบต่างๆที่มีการรับรองมาตรฐานก็จะทำให้ได้มาซึ่งอาหารที่มีมาตรฐานมากขึ้น
คุณค่าทางโภชนาการ
เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่มีความสำคัญมากเนื่องจากอาหารที่เรากินเข้าไปนั้นจะส่งผลต่อสุขภาพของเราทั้งในระยะสั้นและระยะยาว เราจะเลือกซื้อผลิตภัณฑ์อาหารชนิดใดต้องคำนึงถึงคุณค่าทางโภชนาการทีจะได้รับด้วย คุณค่าทางโภชนาการจะรวมถึงพลังงานที่จะได้รับ สารอาหารตั้งแต่คาร์โบไฮเดรต ไขมัน โปรตีน วิตามิน แร่ธาตุ ใยอาหาร สารต้านอนุมูลอิสระ ปริมาณของน้ำตาล โซเดียม เพราะสารอาหารบางอย่างหากได้รับมากเกินไปก็เก็อาจก็เกิดโทษให้แก่ร่างกายเช่นโซเดียมอาจส่งผลในกลุ่มผู้ทีมีปัญหาของไตหรือผู้ที่มีความดันโลหิตสูง สารบางอย่างหากได้รับน้อยไปก็ไม่ดีได้เช่นใยอาหาร การที่เราเลือกอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการที่ดีกว่าก็จะส่งผลต่อสุขภาพที่ดีร่างกายไม่ต้องทำงานหนัก ได้รับสารอาหารเหมาะสมตามความต้องการ การขับถ่ายดี มีแรง มีพลัง และยังส่งผลให้สุขภาพกายสุขภาพใจดีด้วย ไม่ใช่ว่าทุกคนจะมีความต้องการทางโภชนาการที่เหมือนกันแต่ละกลุ่มแต่ละวัยแต่ละกลุ่มกิจกรรมหรือสภาวะทางสุขภาพจะมีความต้องการทางโภชนาการที่แตกต่างกันไป ดังนั้นเราควรจะเลือกอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการให้เหมาะสมกับความต้องการของแต่ละบุคคลให้มากที่สุดเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ความสด ความใหม่ ของผลิตภัณฑ์
ปัจจัยนี้เป็นสิ่งที่ผู้บริโภคควรต้องคำนึงถึงเนื่องจากอาหารที่ผ่านการทำมานานแล้ว ไม่เพียงแต่รสชาติ สี กลิ่น คุณสมบัติ คุณภาพ คุณค่าทางโภชนาการจะลดลงแล้ว ยังอาจเกิดเชื้อหรือมีสารที่ก่อโทษกับร่างกายได้ บางครั้งที่ผู้ผลิตอาหารทำอาหารไว้นานแล้วและมีการลดราคาผู้บริโภคยังนำมาเก็บต่อจนว่าจะนำมากินก็อาจทำให้เกิดปัญหาต่อร่างกายตามมาได้ รูปแบบของอาหาร ผลิตภัณฑ์อาหารที่ดีควรจะต้องมีวันที่ผลิต วันที่หมดอายุหรือควรกินก่อน การเก็บรักษาเช่นควรเก็บในอุณหภูมิเท่าไหร่ การอุ่นร้อนต้องทำอย่างไรบ้าง ถ้าเป็นอาหารที่มีการเน่าเสียได้ง่ายควรต้องทำใหม่ทุกวันไม่ควรเก็บค้างคืนและไม่ควรนำมาอุ่นซ้ำหรือผ่านการทอดหลายครั้ง
การบริการด้วยความรู้จริง ความน่าเชื่อถือของผู้ผลิต
ข้อนี้ผู้บริโภคหลายคำอาจมองข้ามไป ทั้งที่เป็นข้อที่สำคัญมากอีกข้อหนึ่งในการเลือกซื้ออาหาร โดยเฉพาะกลุ่มอาหารที่มีความสำคัญหรือต้องการความรู้เฉพาะด้าน ต้องอาศัยผู้ที่มีความรู้จริง ความน่าเชื่อถือ เนื่องจากอาหารสำหรับบางกลุ่มเช่น เด็กเล็กต้องการผู้ที่มีความรู้ความเข้าใจความต้องการของเด็กเพราะในเด็กเล็กอาหารจะไม่เหมือนกับผู้ใหญ่ ผู้ป่วยเฉพาะโรคหรือผู้สูงอายุก็เป็นอีกกลุ่มหนึ่งที่หากจะเลือกซื้ออาหารเฉพาะก็ต้องมีบริการจากผู้ที่มีความรู้ ประสบการณ์ ความเข้าใจต่อโรคต่อความจำเป็นด้านอาหารเฉพาะทาง ต้องมีความรู้ที่จะสามารถคำนวนสูตรอาหาร ปริมาณและความเหมาะสมเฉพาะทางได้ ผผลิตเองอาจไม่ได้จำเป็นต้องจบด้านอาหารและโภชนการแต่ควรมีการอบรมด้านความรู้อาหารโภชนาการ การมีที่ปรึกษาเรื่องของสูตร หลักการผลิตเพื่อให้ได้มาตรฐานจากผู้เชี่ยวชาญ หรือมีการสอบถามจากหน่วยงานที่ให้ความรู้ทางด้านอาหารและโภชนาการอย่างถูกต้อง
บรรจุภัณฑ์อาหารที่ได้รับมาตรฐานมีคุณภาพ
ข้อนี้ผู้บริโภคหลายคำอาจมองข้ามไป ทั้งที่เป็นข้อที่สำคัญมากอีกข้อหนึ่งในการเลือกซื้ออาหาร โดยเฉพาะกลุ่มอาหารที่มีความสำคัญหรือต้องการความรู้เฉพาะด้าน ต้องอาศัยผู้ที่มีความรู้จริง ความน่าเชื่อถือ เนื่องจากอาหารสำหรับบางกลุ่มเช่น เด็กเล็กต้องการผู้ที่มีความรู้ความเข้าใจความต้องการของเด็กเพราะในเด็กเล็กอาหารจะไม่เหมือนกับผู้ใหญ่ ผู้ป่วยเฉพาะโรคหรือผู้สูงอายุก็เป็นอีกกลุ่มหนึ่งที่หากจะเลือกซื้ออาหารเฉพาะก็ต้องมีบริการจากผู้ที่มีความรู้ ประสบการณ์ ความเข้าใจต่อโรคต่อความจำเป็นด้านอาหารเฉพาะทาง ต้องมีความรู้ที่จะสามารถคำนวนสูตรอาหาร ปริมาณและความเหมาะสมเฉพาะทางได้ ผผลิตเองอาจไม่ได้จำเป็นต้องจบด้านอาหารและโภชนการแต่ควรมีการอบรมด้านความรู้อาหารโภชนาการ การมีที่ปรึกษาเรื่องของสูตร หลักการผลิตเพื่อให้ได้มาตรฐานจากผู้เชี่ยวชาญ หรือมีการสอบถามจากหน่วยงานที่ให้ความรู้ทางด้านอาหารและโภชนาการอย่างถูกต้อง
ความคุ้มค่ากับราคา
คุณภาพความคุ้มค่ากับราคาเป็นสิ่งที่ผู้บริโภคอย่างเราต้องใส่ใจก่อนเลือกซื้ออาหาร เพราะในยุคของเศรษฐกิจนี้ เราควรจะคำนึงถึงปริมาณ คุณภาพกับราคาที่เราจะได้รับ บางครั้งผลิตภัณฑ์อาหารที่มีราคาสูงกว่าเราอาจมองว่าราคาสูงไปเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่คล้ายกันที่มีราคาต่ำกว่าแต่คุณภาพกับผลต่อสุขภาพก็จะแตกต่างกันไปด้วยได้ เราต้องดูว่าราคานี้ถ้าเป็นเราต้องคัดสรรวัตถุดิบเอง ผ่านกระบวนการต่างๆเอง ปรุงประกอบเอง แล้วเราจะขายที่ราคาอย่างไร พยายามอย่าเอาจำนวนเงินมาเป็นตัวตั้งต้นเสมอไปแต่ไม่ใช่ว่าจะต้องซื้อทุกอย่างที่ราคาสูงกว่า เราต้องหัดอ่าน ศึกษาข้อมูลของผลิตภัณฑ์หรือดูกระบวนการผลิตอาหารเหล่านั้นว่าต้องผ่านขั้นตอนอย่างไรและสมเหตุสมผลกับราคาหรือไม่
SHARE:
Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin
Share on pinterest